Een multisite-cms stelt je in staat om gebruik te maken van de techniek die je al eerder hebt opgezet. Er is geen extra hosting nodig en wanneer je het cms een update geeft of uitbreidt, is dit van toepassing op alles websites.
Voorbeeld: Landelijke website met kleine regiowebsites
Een multisite cms-website die we gemaakt hebben is www.lerenenwerken.nl, een website van het UWV. Op deze website geeft het UWV informatie en advies aan werkzoekenden, werknemers, scholieren, studenten en werkgevers.
Het Leren en Werken-project kent ook zo’n 35 leerwerkloketten met elk hun eigen gebied in Nederland. Voorheen had elk leerwerkloket ook een eigen website. De een gebruikte Joomla, de ander had een Wordpress-website. Elk met hun eigen indeling, hostingcontract, look & feel, en wel of niet een onderhoudscontract.

Er was weinig controle op de websites en de manier waarop ze hun content plaatsten. Maar de wildgroei aan websites werd met name vervelend toen veel websites verouderd raakten en niet meer goed werkten of offline gingen.
Samen met het UWV hebben we toen een plan bedacht om elke regio een subsite te geven binnen de Leren en Werken-website. Elk met hun eigen domein en eigen content. Inmiddels zijn veel regio’s overgestapt naar deze nieuwe vorm en zijn de voordelen duidelijk zichtbaar.
De websites hebben een duidelijke en herkenbare look & feel, de contentstructuur is goed gestructureerd en de regio’s hoeven zich geen zorgen meer te maken over hosting en het doorvoeren van updates of onderhoud. En wordt de hoofdwebsite uitgebreid of verbeterd, dan genieten zij hier direct van mee.
Een multisite biedt voordelen wanneer:
- Er meerdere websites opgezet worden. Direct scheelt een multisite-omgeving in onderhoudskosten en hostingkosten. Maar ook wordt het beheer makkelijker. Als redacteur / admin hoef je niet meer te switchen van cms naar cms, je logt één keer in en beheert alle content van alle websites.
- Een multi-cms is aan te raden wanneer de techniek gedeeld kan worden tussen de websites. Denk hierbij aan een reactie-functionaliteit onder artikelen, een nieuwsbriefkoppeling of dezelfde login-functionaliteit. Deze techniek hoeft niet meer opnieuw opgezet te worden en is voor alle subwebsites direct aanwezig.
- Nog een voordeel is het contentdelen tussen de websites. Zo kun je subwebsites actueel en relevant houden of kun je gebruik maken van andere content van andere redacties. Vanuit SEO- / Googleperspectief biedt dit echter geen voordeel, sterker nog; er ontstaat duplicate content wat volgens sommige SEO schadelijk kan zijn voor de vindbaarheid van je website. In ieder geval is dit probleem op te lossen door een canonical url toe te voegen aan de artikelen die dubbel zijn.
Een multisite werkt nadelig wanneer:
- Je een campagnewebsite wilt opzetten en deze vooral gaat inzetten om extra links richting je hoofdwebsite te verkrijgen. De zogenaamde “link juice”. De websites die met een multisite-cms worden gepubliceerd hebben namelijk allemaal hetzelfde IP-nummer. Google ziet dit en kent geen of weinig waarde toe aan de links.
- De multisite-techniek is ook minder interessant wanneer je subwebsites gaat opzetten die autonoom zijn. Bijvoorbeeld voor een subwebsite voor een eigen unit binnen de holding, of een website voor een vestiging in het buitenland en de beheerders van deze websites willen zelf bepalen hoe de website eruitziet en werkt. Binnen een multisite-cms moet je bij het uitbreiden van elke subwebsite rekening houden met alle websites binnen de omgeving. Lopen de belangen te ver uiteen dan is het niet verstandig om de websites binnen één multisite-cms op te zetten.
- Je ooit de websites wilt opsplitsen. Maak je eenmaal een website op binnen een multisite-cms omgeving, dan is het erg lastig, nagenoeg onmogelijk om deze uit dit cms te halen en als losse entiteit te gaan hosten en beheren. Stel dat je een website gezamenlijk wilt ontwerpen en beheren met één of meerdere partners. Dan is het niet verstandig dit binnen een al bestaande multisite-cms omgeving op te zetten.
Bij een multsite-website deel je naast de content en gebruikersdatabase vooral ook de techniek en functionaliteit die opgezet is. Wanneer je deze verandert kan het zo zijn dat je deze ook verandert voor de andere subwebsites. Dit kan handig zijn als het gaat om een verbetering, maar kan ook nadelig zijn als elke subwebsite zelf wil bepalen hoe een bepaalde functionaliteit werkt.
Op de hoogte blijven? Meld je aan op onze nieuwsbrief
Andere toon, ander publiek
Nog een voorbeeld van een multisite-toepassing is de website van Alewijnse, een internationaal technisch beheerder / dienstverlener. Ze installeren elektrische systemen in jachten maar ook bij de Albert Heijn bij jou om de hoek. Zoals veel technische bedrijven zijn ze op zoek naar goed opgeleide medewerkers. Daarvoor wilden ze een aparte website opzetten. www.werkenbijalewijnse.nl In plaats van het opzetten van nog een cms met eigen techniek, onderhoud en hosting, hebben we van hun Drupal-cms een multisite-cms gemaakt. De werkenbijalewijnse.nl-website heeft zijn eigen content, zoals vacatures en ervaringen van medewerkers. Het voordeel is dat op deze website die gericht is op een specifiek publiek, deze ook persoonlijk en met de juiste toon aangesproken kan worden.

Het voordeel van de multisite-opzet is deels een kostenreductie in het onderhoud, maar ook het kunnen delen van projectinformatie. Deze wordt door de redacteuren van de landelijke website geplaatst en bijgehouden, en staat met één klik ook op de werkenbijalewijnse.nl-website.
Welke techniek?
Joomla biedt verschillende extensions om van je cms een multisite te maken. Bijvoorbeeld JMS multisites.
En vanuit Wordpress kun je sinds versie 3.0 meerdere Wordpress-websites publiceren die dezelfde installatie (core) gebruiken, net als de plug-ins en themes.
Voor de multi-cms voorbeelden die ik hierboven heb laten zien zouden deze oplossingen te beperkt zijn. De opdrachtgever wil kunnen aangeven welke gebruiker in welke website toegang krijgt, een contentitem kunnen plaatsen in website X maar niet in Y, elke website moet zijn eigen .xml sitemap kunnen genereren, en zaken als canonical URL’s moeten goed op orde zijn, om een paar voorbeelden op te noemen.
De techniek die wij gebruiken is Domain Access, een module voor Drupal. Domain Access bezit de mogelijkheid om domeinen in te stellen en deze eigen aspecten mee te geven, zoals homepage, standaardtaal, naam van de website. Voor de Domain Access-module zijn weer tal van submodules geschreven die extra functionaliteiten toevoegen.
Waar moet je rekening mee houden als je een multisite-cms wilt opzetten?
Ten eerste met het inbouwen van de multisite-techniek. Dit is uiteraard eenmalig maar moet wel gebeuren. Daarnaast hangt het van de subwebsite af hoeveel werk er in het opzetten gaat zitten.
Maakt de subwebsite gebruik van dezelfde look & feel als de hoofdwebsite? Of moet er een geheel eigen webdesign ontworpen worden? In de bovenstaande voorbeelden van het UWV en Alewijnse is gebruik gemaakt van dezelfde look & feel. Dit heeft als voordeel dat als deze aangepast / verbeterd wordt, dit voor alle subsites geldt.
Het kan ook voorkomen dat een subwebsite hele andere content moet laten zien, zoals bij het voorbeeld van de werkenbijalewijnse.nl-website hierboven. Dan moeten er ook extra contenttypes en overzichten opgezet worden.
In sommige gevallen kan het zo zijn dat de subwebsite dermate verschilt van de bestaande website, dat de kosten gelijk zijn aan het opzetten van een geheel eigen website. De voordelen die dan overblijven zijn de reductie in hosting, onderhoud, kosten voor het uitbreiden van de website en het extra gemak bij het beheer van de website(s).